Orð Asle Rønning, fráfarandi framkvæmdastjóra norska sjókvíaeldisfyrirtækisins Måsøval AS, eru lýsandi fyrir þann yfirgang sem þessi fyrirtæki hafa tamið sér gagnvart íslenskum stjórnvöldum og komist upp með.
„Íslendingar eru reiðubúnir til að gera það sem þarf til að byggja upp atvinnugreinar,“ sagði Rønning á nýafstöðnu fjárfestaþingi í London, og átti þar við vilja íslenskra stjórnvalda til að leyfa sjókvíaeldisfyrirtækjum nærri óheftan og endurgjaldslausan aðgang að sjávarauðlindinni.
Hér hafa sjókvíaeldisfyrirtækin fengið allt fyrir ekki neitt, og reikna með að þannig verði það áfram.
Þau vita fullvel að áhættumat Hafrannsóknastofnununnar takmarkar ársframleiðslu í íslenskum fjörðum við 106.500 tonn, samt vill Rønning fara í 500.000 tonn á ári og gerir ráð fyrir að hér verði enginn auðlindaskattur greiddur. Kjartan Ólafsson, stjórnarformaður Arnarlax, hefur verið á sömu slóðum.
Frekja þessara manna er botnlaus.
Færeyingar hafa nú tilkynnt að þeir hyggist, rétt einsog Norðmenn, hækka verulega gjaldtöku fyrir afnot sjókvíaeldisfyrirtækjanna af hafsvæðum við eyjarnar.
Hér heyrist hins vegar hvorki orð frá stjórnvöldum.
„Norska ríkisstjórnin tilkynnti 28. september síðastliðinn um þau áform sín að leggja 40% auðlindaskatt á sjókvíaeldi í Noregi. Í kjölfarið hrundi gengi hlutabréfa í fiskeldisfyrirtækjum sem skráð eru í kauphöllina í Osló. …
Rønning sagðist á málþinginu telja framleiðslugetu Íslands vera að minnsta kosti 500 þúsund tonn af eldislaxi.
Óljóst er hvernig hann komst að þeirri niðurstöðu, en burðarþol í öllum þeim fjörðum þar sem heimilt er að stunda sjókvíaeldi var samanlagt 144.500 tonn árið 2020, að því er fram kemur í skýrslu um stöðu og horfur í íslenskum sjávarútvegi og fiskeldi frá árinu 2021.
Þá nam hámarkslífmassi í nýju áhættumati Hafrannsóknastofnunar fyrir þessa firði 106.500 tonnum.
Mun meiri lífmassa er þó hægt að koma í sjókvíar ef heimilað verður að ala fisk innan þeirra svæða sem nú eru friðuð frá slíkri starfsemi. Nú á sér stað töluverð uppbygging í landeldi en heldur langt er í land þar til sá rekstur getur skilað fleiri hundruð þúsund tonnum.“